Τούρκοι
επιστήμονες ανακαλύπτουν διαρκώς εκπληκτικής τέχνης ψηφιδωτά στην
αρχαιοελληνική αποικία Ζεύγμα στη νότια Τουρκία, κοντά στα σύνορα με τη Συρία. Μια
πόλη-κόσμημα που οι γείτονες αποφάσισαν να την βυθίσουν για λόγους ύδρευσης
ξεσηκώνοντας θύελλα αντιδράσεων.
Η πόλη ιδρύθηκε από τον Μακεδόνα Σέλευκο
Νικάτορα, έναν από τους στρατηγούς του Μεγάλου Αλεξάνδρου, γύρω στο 3.000 π.Χ. ενώ
αργότερα έγινε το αρχηγείο της Ρωμαϊκής Λεγεώνας. Μέχρι και το Μεσαίωνα η
Ζεύγμα ήταν εύπορη και πολλοί αρχαιολόγοι τη συνέκριναν με την Πομπηία. Στην
ακμή της έφτανε τους 25.000 κατοίκους. Η στρατηγική της θέση κοντά στον Ευφράτη
ήταν η κύρια πηγή ανάπτυξής της. Σήμερα όμως βρίσκεται σε ποσοστό 80% κάτω από
το νερό μετά από την απόφαση να δημιουργηθεί εκεί τεχνητή λίμνη που
σχηματίστηκε από το φράγμα Μπιρετσίκ. Τα τρία ψηφιδωτά που ανακτήθηκαν πρόσφατα
σε άριστη κατάσταση, ανήκουν στο 2ο αιώνα π.Χ. Το πρώτο απεικονίζει τις εννέα
Μούσες. Στο κέντρο του ψηφιδωτού είναι η Καλλιόπη που περιβάλλεται από τις
αδελφές της το όνομα της καθεμιάς είναι γραμμένο στα ελληνικά αφού τα χρόνια
εκείνα, η ελληνική ήταν η διεθνής γλώσσα. Το ψηφιδωτό με τις εννέα Μούσες
βρισκόταν στο σπίτι το οποίο οι αρχαιολόγοι έχουν ονομάσει Οίκο των Μουσών.
Το
δεύτερο ψηφιδωτό είναι η απεικόνιση του Ωκεανού και της Τηθύος. Χαρακτηρίζεται
από υπέροχα και ζωηρά χρώματα καθώς και την ομορφιά στα πρόσωπα των ηρώων. Ένα
άλλο, μικρότερο σε μέγεθος μωσαϊκό, που απεικονίζει ένα νεαρό άνδρα. Η περιοχή ανήκε στο βασίλειο των
Σελευκιδών. Το 64 π.Χ., οι Ρωμαίοι κατέκτησαν την Σελεύκεια, μετονομάζοντας την
πόλη σε Ζεύγμα, που σημαίνει γέφυρα ή και διέλευση στα αρχαία Ελληνικά. Το
όνομα της το οφείλει στη λίθινη γέφυρα που έγινε στη πόλη από τον Ρωμαίο
αυτοκράτορα Τραϊανό. Η πόλη
είχε δύο τμήματα, στην ουσία ξεχωριστές πόλεις, τη Σελεύκεια στην
ανατολική όχθη του Ευφράτη, και την Απάμεια στην δυτική. Κατά τη διάρκεια της
αυτοκρατορικής περιόδου το Ζεύγμα έγινε η μεγαλύτερη και πιο σημαντική
-οικονομικά και στρατηγικά- ανατολική πόλη της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.
Σήμερα
όσα ευρήματα διέσωσαν οι αρχαιολόγοι, κοσμούν το μεγαλύτερο μουσείο μωσαϊκών
στον κόσμο στην πόλη Γκαζιαντέπ. Εκεί οι επιστήμονες κάνουν καταπληκτική
δουλειά με απίστευτη λεπτομέρεια. Στα εκθέματα περιλαμβάνονται αριστουργήματα
σε ψηφιδωτά και τοιχογραφίες, με θέματα αναπαραστάσεις από τα Ομηρικά έπη και
σκηνές της Ελληνικής μυθολογίας, όπως η αρπαγή της Ευρώπης, οι Μούσες, η
γέννηση της Αφροδίτης, Δαίδαλος και
Ίκαρος και ο Αχιλλέας.
Από τα πλέον σημαντικά θεωρείται το
ψηφιδωτό του Διονύσου, που ήρθε στο φως το 1992. Ένα θαυμάσιο ψηφιδωτό 5 τ.μ από
έπαυλη της ρωμαϊκής περιόδου, το οποίο αναπαριστά την γιορτή των γάμων του
Διονύσου και της Αριάδνης. Από την έπαυλη ανακτήθηκαν συνολικά 1.000 τ.μ.
τοιχογραφιών και ψηφιδωτών μωσαϊκών. Ξηλώθηκαν και μεταφέρθηκαν στο μουσείο. Το
Ζεύγμα πέρασε στη Βυζαντινή
Αυτοκρατορία και
διατηρήθηκε έως το 637 μ.Χ. όταν
καταλήφθηκε και λεηλατήθηκε από τους Άραβες. Από τότε η πόλη σταδιακά εγκαταλείφθηκε.
Οι πρώτες ανασκαφικές έρευνες πραγματοποιήθηκαν από τον Τόμας Έντουαρντ
Λόρενς το 1917 Σήμερα οι Τούρκοι «βαφτίζουν» ρωμαϊκά τα ψηφιδωτά παρακάμπτοντας
την πραγματική ελληνική ιστορία του τόπου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου