ΠΑΜΟΥΚΑΛΕ, ΟΙ ΠΑΝΕΜΟΡΦΕΣ ΘΕΡΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΠΟΥ ΜΟΙΑΖΟΥΝ ΜΕ ΚΑΣΤΡΑ ΑΠΟ ΒΑΜΒΑΚΙ

Το αστραφτερό Παμούκαλε στη Μικρά Ασία είναι ένα φυσικό φαινόμενο, μοναδικό στον κόσμο, ένα σπα αρχαιοτάτων χρόνων. Μια ολόκληρη πλαγιά «ντυμένη στο βαμβάκι» αποδεικνύει περίτρανα ότι ο πιο εμπνευσμένος καλλιτέχνης είναι η ίδια η φύση. Μια διαδικασία αιώνων, που είχε ως συνέπεια να σχηματιστεί ένα πάλλευκο σκηνικό, με πρωταγωνιστικά στοιχεία μικρούς καταρράκτες και αβαθείς φυσικές δεξαμενές, που μοιάζουν με λευκές πισίνες τοποθετημένες σε ανισόπεδα επίπεδα. Αυτό το εξωπραγματικό θέαμα οδήγησε τους Τούρκους να προσδώσουν στη συγκεκριμένη περιοχή την ονομασία Παμούκαλε, που σημαίνει «Φρούριο από βαμβάκι» και την UNESCO να εντάξει το 1988 τις πηγές στη λίστα των Μνημείων της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. 

Τουρίστες από όλο τον κόσμο είναι υποχρεωμένοι να αφαιρέσουν τα υποδήματά τους για να περπατήσουν στα ασβεστολιθικά πετρώματα με τα ιαματικά νερά τα οποία εδώ κι αιώνες αναβλύζουν σταθερά στους 36 βαθμούς συνθέτοντας ένα υπέροχο λευκό τοπίο από δεξαμενές, σαν μικρές και μεγαλύτερες βεράντες, που υψώνονται περίπου στα 200 μέτρα.

Οι ιαματικές πηγές, αναμφισβήτητα παραμένουν ο βασικός πόλος έλξης αλλά δίπλα απλώνεται η περίφημη Ιεράπολις, η αρχαιοελληνική πόλη της Φρυγίας που ιδρύθηκε τον 2ο π.Χ. αιώνα από τον βασιλιά της Περγάμου Ευμένη Β'. Από εδώ πέρασε ο Μεγαλέξανδρος πριν η πόλη περιέλθει στην κυριότητα της Ρώμης και μετέπειτα στο Βυζάντιο. Το αρχαίο θέατρο και η νεκρόπολη καταδεικνύουν τον ιστορικό πλούτο της περιοχής. Η ίδρυση της Ιεραπόλεως αποτελεί μια σαφή ένδειξη ότι από την αρχαιότητα ήταν ήδη γνωστές οι θεραπευτικές ιδιότητες των ιαματικών νερών του Παμούκαλε. Και όσον αφορά την επιλογή της ονομασίας Ιεράπολις οφείλεται στην ιερότητα που απέδιδαν στις συγκεκριμένες πηγές οι αρχαίοι. Η τουριστική εκμετάλλευση παραλίγο να στοιχίσει ακριβά στο Παμούκαλε όταν μέχρι και πριν από λίγα χρόνια πολλές ξενοδοχειακές μονάδες της περιοχής αντλούσαν νερό από τις πηγές του. Ο κίνδυνος έχει πλέον περιοριστεί αλλά πολλές δεξαμενές είναι τώρα στεγνές.

Ο μύθος λέει ότι κάποτε, στα περίχωρα της πόλης Denizli στη Νοτιοδυτική Τουρκία, ζούσε μια νεαρή κοπέλα τόσο άσχημη που κανείς δεν ήθελε να την παντρευτεί. Απογοητευμένη, λοιπόν, αποφάσισε να αυτοκτονήσει πηδώντας μέσα σε μια από τις φυσικές δεξαμενές του Παμούκαλε. Αντί, όμως, να πεθάνει, το ιαματικό νερό τη μεταμόρφωσε σε μια πολύ όμορφη κοπέλα. Ο άρχοντας της πόλης που περνούσε τυχαία από την περιοχή, μόλις την αντίκρισε την ερωτεύτηκε κεραυνοβόλα και το ειδύλλιό τους σύντομα κατέληξε σε γάμο. Αυτός ο παλιός τουρκικός μύθος είναι η γοητευτική λαϊκή εκδοχή για τις θεραπευτικές ιδιότητες των ιαματικών πηγών του Παμούκαλε όπου μια ολόκληρη πλαγιά του λόφου παρουσιάζεται ντυμένη στα λευκά. Οχι φυσικά από χιόνι, αλλά από τη μακροχρόνια εναπόθεση των ασβεστούχων αλάτων που περιέχονται στις θερμές ιαματικές πηγές της περιοχής.

Καθώς το ζεστό νερό περνά μέσα από τα ασβεστολιθικά πετρώματα, εμπλουτίζεται με μεταλλικά στοιχεία, τα οποία στη συνέχεια ψύχονται στην επιφάνεια του εδάφους και αποτίθενται με τη μορφή λευκού μαρμάρου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία φυσικών δεξαμενών σε εκπληκτικά σχήματα. η αρχαιολογική σκαπάνη των Γερμανών αρχαιολόγων έφερε στο φως την ιαματική λουτρόπολη της Μικράς Ασίας το 1887. 

Σήμερα ανάλογα με την ώρα, μια παλέτα από ιριδίζοντα χρώματα –άσπρο, ροζ, γαλάζιο και λιλά– είναι η τελευταία εικόνα που συντροφεύει τον επισκέπτη που αφήνει πίσω του τα μοναδικά «κάστρα από βαμβάκι».