ΜΑΡΙΟΥΠΟΛΗ ΟΥΚΡΑΝΙΑΣ, ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΖΟΥΝ 100.000 ΕΛΛΗΝΕΣ

Μαριούπολη, χερσόνησος Κριμαίας. 29 ελληνικά χωριά. 100.000 συμπατριώτες μας που μιλούν τη Ρουμέικη γλώσσα βρίσκονται τώρα ανάμεσα σε Ρώσους και Ουκρανούς εθνικιστές στην πιο έκρυθμη περιοχή της Ευρώπης. Οι πρώτοι Ελληνες,  Ίωνες τότε, είχαν εγκατασταθεί στη χερσόνησο από τον 6ο αιώνα π.Χ, εκδιώχθηκαν αλλά το 1778 επέστρεψαν με το διάταγμα της Αικατερίνης Β΄ της Ρωσίας. Μετά την πτώση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας έπεσε και η Κριμαία, που καταλήφθηκε από τους Τατάρους. Μετά από συνεχείς Ρωσοτουρκικούς πολέμους  οι 18.391 Έλληνες μετοίκησαν από την Κριμαία στην Αζοφική ιδρύοντας εκεί την Μαριούπολη. Οι σημερινοί Ρουμαίοι είναι απόγονοι Ελλήνων μεταναστών που κατάφεραν να διατηρήσουν την γλώσσα, τα έθιμα και τις παραδόσεις της ιστορικής τους πατρίδας, έστω και αν αυτή τους πληγώνει και δεν ασχολήθηκε ποτέ σοβαρά μαζί τους.  

Ο ελληνισμός της Ουκρανίας ήταν πάντοτε φιλήσυχος και προσηλωμένος σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Έχει υψηλό επίπεδο που αναγνωρίζεται από όλους και δεν συμμετείχε ποτέ σε ακραίες πολιτικές ομάδες ή οργανώσεις. οι Ελληνες της Ουκρανίας με μητροπολιτικό κέντρο την Κριμαία –την Ταυρική των αρχαίων Ελλήνων– αποτελούν τον αρχαιότερο λαό που κατοίκησε στα εδάφη αυτά. Το 1928, μόνο στην περιοχή της Μαριούπολης, λειτουργούσαν 39 ελληνικά σχολεία πρώτης βαθμίδας και έξι της δεύτερης με 159 δασκάλους. Ολα αυτά έλαβαν τέλος τον Δεκέμβρη του 1937, όταν με απόφαση της σταλινικής ηγεσίας η ελληνική μειονότητα στοχοποιήθηκε και τα ελληνικά σχολεία έκλεισαν. Μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου οι Ελληνες της Κριμαίας, μαζί με τους Τάταρους, τους Βούλγαρους και τους Αρμένιους, εκτοπίστηκαν στην Κεντρική Ασία.  Μετά τις ραγδαίες αλλαγές που άρχισαν να συντελούνται από το 1989 και μετέπειτα στην Ουκρανία, όπως και σε όλη την Σοβιετική Ένωση αναζωογονήθηκε το ελληνικό κίνημα. Τότε ιδρύθηκε ο πρώτος ελληνικός σύλλογος με πρωταρχικό σκοπό την εκμάθηση της νέας ελληνικής γλώσσας. Σηκώθηκε η ελληνική σημαία και ακούστηκε δημόσια ο εθνικός ύμνος της Ελλάδος σε κάθε γιορτή έστω και αν τα παιδιά αυτά δεν είχαν έρθει ποτέ στην μητέρα πατρίδα. 

το 91 ιδρύθηκε στη Μαριούπολη το Κολέγιο Ανθρωπιστικών Σπουδών, ένα Ινστιτούτο που διαδραματίζει σήμερα πρωτεύοντα ρόλο στην υπόθεση αναγέννησης του ελληνισμού. Τότε έκαναν την εμφάνιση τους ελληνικές  εκπομπές σε ραδιοφωνικό σταθμό και άρχισαν να κυκλοφορούν οι εφημερίδες «ΛΟΓΟΣ» και «ΧΡΟΝΟΣ». Σήμερα οι συμπατριώτες μας έχουν οργανωθεί σε 105 συλλόγους ενώ η ελληνική γλώσσα διδάσκεται σε εκατοντάδες παιδιά σε 23 σχολεία στην Μαριούπολη, του Κίεβο και την Συμφερούπολη. Εκδίδονται ελληνόγλωσσα βιβλία πάνω στα θέματα της ιστορίας, πολιτισμού και λογοτεχνίας ενώ λειτουργούν λαογραφικά συγκροτήματα .

Η ισχυρή βιομηχανική βάση της περιοχής, η αυτάρκεια των νοικοκυριών, η εργατικότητα, η ιστορική καταγωγή και η πολιτισμική συνοχή, αποτέλεσαν ισχυρά αναχώματα στο γενικότερο ρεύμα φυγής και αποδόμησης που επικράτησε από το 90 και μετά. Ενα από τα χαρακτηριστικά σημεία της Κριμαίας είναι η Γιάλτα, μια κωμόπολη που το 1900 κατοικούνταν από 10.000 Ελληνες. Βόρεια της Γιάλτας η περιοχή ονομάστηκε Λιβαδειά, εις ανάμνησιν της βοιωτικής πόλης και ο Λάμπρος Κατσώνης απέκτησε με τσαρική εντολή μια μεγάλη έκταση γης. 

Το αρχοντικό του Ελληνα συνταγματάρχη του ρωσικού στρατού που βοήθησε στην οργάνωση της επανάστασης, απαλλοτριώθηκε μετά τη σοβιετική επανάσταση, μετατράπηκε σε ξενοδοχείο με την επωνυμία «Λιβαδειά» και σ’ αυτό υπογράφτηκε τον Φεβρουάριο του 45 η περίφημη συμφωνία της Γιάλτας, με την οποία οι νικητές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ΗΠΑ, Μεγάλη Βρετανία και Σοβιετική ένωση  μοίρασαν μεταξύ τους τον κόσμο.