ΠΑΛΑΤΑΚΙ ΧΑΙΔΑΡΙΟΥ

Το «Παλατάκι» εικάζεται ότι χτίστηκε γύρω στα 1853. Εκεί 27 χρόνια πριν έγινε η γνωστή μάχη του Χαϊδαρίου όπου ο Γεώργιος Καραϊσκάκης με τα στρατεύματά του, μαζί με τον φιλέλληνα Φαβιέρο και τις δυνάμεις του, επιτέθηκαν στον Κιουταχή που πολιορκούσε την Ακρόπολη. Ο Πύργος αποτελεί τυπικό δείγμα αρχιτεκτονικής ρομαντικού ιστορισμού με νεογοτθικά στοιχεία. Βασικά του χαρακτηριστικά είναι ο φρουριακός χαρακτήρας με τις επάλξεις και τους γωνιακούς πύργους. Το παλατάκι διαθέτει δύο ορόφους, δώμα και ημιυπόγειο, όπου βρίσκονταν τα μαγειρεία και οι βοηθητικοί χώροι. Ο μικρός αριθμός των αιθουσών υποδεικνύει ότι το κτήριο χρησιμοποιούνταν ως εξοχική κατοικία, υπόθεση που ενισχύεται και από τη σχετικά μεγάλη απόσταση που χωρίζει το Παλατάκι από το κέντρο των Αθηνών.

πρώτος ιδιοκτήτης υπήρξε ο Χαϊδάρ πασάς, ο οποίος έδωσε και το όνομά του στην περιοχή. Η ακριβής χρονολογία ανέγερσης είναι άγνωστη. Κάποιοι αποδίδουν τον σχεδιασμό του Πύργου στον Γάλλο αρχιτέκτονα Fransois Boulanger ενώ μια άλλη εκδοχή τον αρχιτέκτονα Σταμάτη Κλεάνθη, ιδιαίτερα γνωστό από τα μέγαρα της Δουκίσσης της Πλακεντίας στην Πεντέλη και το κέντρο της Αθήνας. Κάποιοι λένε ότι το Παλατάκι χτίστηκε κατά παραγγελία της Δούκισσας της Πλακεντίας. Σύμφωνα με τις φήμες η Δούκισσα το χρησιμοποιούσε για τις μυστικές συναντήσεις της με τον λήσταρχο Νταβέλη. Άλλοι ερευνητές θεωρούν ότι ο αρχικός ιδιοκτήτης του πύργου ήταν ο βασιλιάς  Όθωνας Α'. Ακολούθως το οίκημα πέρασε στην ιδιοκτησία του φιλότεχνου τραπεζίτη Νικόλαου Νάζου όπου και παρέμεινε μέχρι το 1886.

Στη συνέχεια ιδιοκτήτης του πύργου έγινε ο Γεώργιος Θων, επιμελητής των ανακτόρων επί Γεωργίου Α'. Στις αρχές του 20ού αιώνα το Παλατάκι αναφέρεται ότι πέρασε στην ιδιοκτησία του Χιώτη εφοπλιστή Αντώνιου Παλιού. Κάποιες πηγές παρουσιάζουν ως ιδιοκτήτη του πύργου κατά τα τέλη του 19ου αιώνα τον μεγαλοκτηματία Γεώργιο Παχύ. Ο γάμος του Παχύ με την Αιμιλία Σκουζέ, γόνο μεγάλης αθηναϊκής οικογένειας γαιοκτημόνων, συνένωσε μεγάλες εκτάσεις γης από τον Άγιο Αντώνιο Αμφιάλης έως τη σημερινή λεωφόρο Καβάλας, στο ύψος όπου βρίσκεται το Παλατάκι. Κατά την περίοδο 1957-1971 το Παλατάκι στέγασε την ψυχιατρική κλινική «Άγιος Ιωάννης», γεγονός που προκάλεσε σοβαρότατες ζημιές στο εσωτερικό του κτίσματος.

To 1985 περιήλθε στην ιδιοκτησία του Δήμου Χαϊδαρίου και αμέσως ξεκίνησαν οι εργασίες επισκευής και αποκατάστασης του μνημείου. Σήμερα ο πύργος Παλατάκι, είναι ένα κόσμημα και στεγάζει το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Χαϊδαρίου.