Ένα και μόνο κλικ στην φωτογραφική
μηχανή είναι ικανό να αλλάξει πολλά πράγματα, ακόμη και τις σκέψεις σε όλον τον
κόσμο. Η φωτογραφία του κάρτερ στο Σουδάν το 93 με το σκελετωμένο κοριτσάκι
αλλά και η άλλη του χιουν κονκ το 72 με το γυμνό, τραυματισμένο κοριτσάκι από
την βόμβα των αμερικάνων στο βιετνάμ, έχουν γράψει ιστορία.
Ο νοτιοαφρικανός Kevin Carter στα μέσα της δεκαετίας του ’80, όταν κάλυπτε για
το περιοδικό Star τον ξεσηκωμό στην Αφρική, είδε την καριέρα του να
απογειώνεται και τις φωτογραφίες του να φιγουράρουν στο εξώφυλλο του περιοδικού
Time. Δουλεύοντας για το Reuters αφιέρωσε την καριέρα του καλύπτοντας τις διαμάχες
στη Νότια Αφρική. Η φωτογραφική αποτύπωση του apartheid τού έδωσε μεγάλη
δημοσιότητα και οι δουλειές του άρχισαν να ταξιδεύουν σύντομα σε όλο τον κόσμο
και να αποφέρουν αρκετά δημοσιογραφικά βραβεία. Το Μάρτιο του 93 ταξίδεψε με το
βοηθό του, Joao Silva, στο νότιο Σουδάν για να φωτογραφίσει τις κινήσεις του
τοπικού επαναστατικού κινήματος. Συγκλονισμένος από τις εικόνες φτώχειας και
εξαθλίωσης που απαθανάτισε με το φωτογραφικό φακό του, άρχισε να ετοιμάζει ένα
ρεπορτάζ για τα θύματα της πείνας που καθημερινά έχαναν τη ζωή τους. Στο μικρό
χωριό της Αγιόντ αντίκρισε ένα μικρό κορίτσι, γυμνό, σκελετωμένο, να σέρνεται
από την πείνα. Λίγα μέτρα το χώριζαν από το σταθμό τροφοδοσίας που είχε στήσει
ο ΟΗΕ, όταν ένα αρπακτικό πουλί προσγειώθηκε λίγο πιο πίσω του και περίμενε
υπομονετικά να συμβεί το μοιραίο.
Λίγες μέρες μετά οι New York Times αγόρασαν τη συγκλονιστική φωτογραφία,
που δημοσιεύτηκε στο επόμενο φύλλο. Η φωτογραφία προκάλεσε την κοινή γνώμη και
οι κραυγές διαμαρτυρίας έφταναν στα αυτιά του κάρτερ. Γιατί δεν βοήθησε το
κοριτσάκι αλλά περίμενε να βγάλει τη φωτογραφία; Έλεγα οι κατήγοροι του. 14
μήνες μετά πήρε το βραβείο Pulitzer. Ο κάρτερ μετάνιωσε που δε σήκωσε το παιδί
να το πάει στο σταθμό τροφοδοσίας και δεν αγνόησε τις γενικές δημοσιογραφικές
οδηγίες που θέλουν να μην αγγίζουν δημοσιογράφοι θύματα για το φόβο των
επιδημιών. Οι εφιάλτες του μεγάλωναν μετά την απονομή του βραβείου, έπεσε σε
βαθιά κατάθλιψη και δε μιλούσε σε κανέναν.
Δύο μήνες μετά προσάρμοσε ένα
λάστιχο στην εξάτμιση του αυτοκινήτου του, το έβαλε στο εσωτερικό του οχήματος
και έκλεισε τα παράθυρα. Στα 34 του χρόνια έφυγε από τη ζωή, πνιγμένος από
θλίψη, τύψεις και ενοχές. Στο σημείωμα που βρέθηκε δίπλα του έλεγε μεταξύ άλλων
θεέ μου να προστατεύεις την ψυχή αυτού του παιδιού, πραγματικά λυπάμαι.
Ο τρόμος στο πρόσωπο του
κοριτσιού που έτρεχε γυμνό στη μέση του δρόμου για να γλιτώσει ενώ οι
Αμερικανοί ισοπέδωναν το χωριό της με βόμβες ναπάλμ άλλαξε την κρίση της
παγκόσμιας κοινής γνώμης για τον πόλεμο του Βιεντάμ. Ένα λεπτό στην αιωνιότητα
του χρόνου στάθηκε αρκετό για το «κλικ» που θα ξεσήκωνε παγκόσμιο κίνημα κατά
της επέμβασης των Αμερικανών στον πόλεμο του Βόρειου με το Νότιο Βιετνάμ, η
οποία χαρακτηρίστηκε ως η μεγαλύτερη ένοπλη σύγκρουση μεταξύ Δύσης και Ανατολής
κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.
Στις 8 Ιουνίου 1972, ο φωτογράφος του
Associated Press, χιουν κονκ Huynh Cong Ut, σήκωσε τη μηχανή του μπροστά στο
πλήθος που έτρεχε πανικόβλητο να ξεφύγει και αιχμαλώτισε την εικόνα που
μπορούσε να περιγράψει πιο γλαφυρά από οποιοδήποτε ρεπορτάζ τη φρίκη αυτού του
πολέμου. Ήταν η πρώτη φορά που φαινόταν ξεκάθαρα η θυσία του άμαχου πληθυσμού
στο Βιετνάμ και η απαρχή της λήξης του πιο αμφισβητούμενου πολέμου στην
σύγχρονη αμερικανική ιστορία.
Πίσω από την πιο διάσημη
φωτογραφία του 20ού αιώνα, όμως, υπάρχει η φοβερή προσωπική ιστορία της Kim
Phuc. η 49χρονη σήμερα Kim περιγράφει με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες τις
σκέψεις που πέρασαν εκείνη τη στιγμή από το μυαλό της. Όταν το αριστερό της
χέρι έπιασε φωτιά και ο πόνος τρυπούσε το δέρμα της. Ο 20χρονος Βιετναμέζος
φωτογράφος πήρε το 9χρονο κοριτσάκι στα χέρια, μπήκε στο αυτοκίνητο και
έτρεξε στο πιο κοντινό νοσοκομείο. Λίγο αργότερα έστειλε τη φωτογραφία του
κοριτσιού στο πρακτορείο ειδήσεων και φυσικά τιμήθηκε με το βραβείο Pulitzer.
η κιμ που συναντήθηκε με τον σωτήρα της 40 χρόνια μετά, μπορεί να λέει σε όλο
τον κόσμο την ιστορία της με τα δικά της λόγια και να μιλά για τη φρίκη του
πολέμου αφού είναι Πρέσβειρα Καλής Θελήσεως των Ηνωμένων Εθνών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου